Nog meer onderzoek: spiegelneuronen

Ooit de heilige graal van alle neurowetenschappers, maar tegenwoordig basiskennis bij cineasten en reclamemakers: spiegelneuronen. Deze mysterieuze deeltjes van onze hersencortex werden ontdekt door wetenschappers aan de universiteit van Parma. Giacomo Rizzolatti, Leonardo Fogassi en Vittorio Gallese deden onderzoek op apen. Zij waren op zoek naar de hersenmechanismen achter de grijpacties van de dieren. Dit deden ze om op die manier wat meer te weten te komen over waar de defecten in onze hersenen zich zouden kunnen bevinden na bijvoorbeeld een beroerte. Ze ontdekten dat de handen gestuurd werden door bepaalde neuronen. Tot zover vanzelfsprekend.

De wetenschappers stelden proeven op, namen ze af bij de apen, lieten ze rusten en bouwden een nieuwe proefopstelling. Plots ontdekte één van hen dat er ook hersenactiviteit, op exact dezelfde plaats werd waargenomen bij de apen wanneer ze in rust waren. Exact dezelfde neuronen werden ‘gevuurd’, alsof ze effectief iets grepen. Na wat zoeken ontdekten ze dat de bewuste neuronen werden ‘gevuurd’ wanneer ze naar een grijpactie keken. Zo werden spiegelneuronen ontdekt: ze spiegelen het gedrag van anderen wanneer we dat waarnemen, ze activeren dezelfde hersenfuncties, alsof we het zelf doen. Nog sterker was het effect wanneer de apen keken naar bewegende beelden. Wat later herhaalden de onderzoekers hun experimenten bij mensen, en daar bleek dat het effect van spiegelneuronen niet beperkt was tot bewegingen, maar ook gold voor emoties. Mensen zien huilen of lachen bracht bij ons gelijkaardige emoties teweeg.

Herken je dat, als je iemand ziet geeuwen, je zelf ook de neiging moet onderdrukken? Dat je vingers jeuken wanneer je een kind ziet worstelen met de veters van zijn schoenen? Dat je moet krabben als je iemand anders ziet krabben? Dat je een traan nauwelijks kan onderdrukken in de filmzaal? Dat emoties gewoon aanstekelijk werken? Spiegelneuronen.

Het onderzoek rond spiegelneuronen toont het belang van visuele beelden aan voor onze presentaties. De foto’s die we gebruiken triggeren de spiegelneuronen van ons publiek (op voorwaarde dat ze niet cliché en dat ze herkenbaar zijn natuurlijk). Wil je je publiek meeslepen in je verhaal, gebruik dan beelden. Nog beter: gebruik bewegende beelden: filmpjes, goed uitgewerkte animaties, enz… En wil je je publiek de zenuwen op het lijf jagen, gebruik dan drukke, complexe en warrige slides. En andersom natuurlijk.